Układ wydalniczy
singulair.serwis |
NARZĄDY MOCZOWE - narządy kręgowców wydzielające i wydalające z organizmu mocz. U owodniowców gadów, ptaków i ssaków narządem moczotwórczym, czyli nerkowym, jest nerka właściwa ( zbudowana z nerki ostatecznej, zanercza; nerki), u kręgowców niższych (przednercze lub pranercze). Do dróg wyprowadzających mocz należą: moczowody, pęcherz moczowy, cewka moczowa; narządy moczotwórcze rozwijają się z nefrotomów; w rozwoju osobniczym owodniowców powstają kolejno 3 formy; przednercze, pranercze i ich przewody są następnie w różnym stopniu redukowane, a częściowo są włączone do budowy narządów płciowych.
1. NERKA
2. ŻYŁA
3. TĘTNICA
4. PĘCHERZ MOCZOWY
5. CEWKA MOCZOWA
6. MOCZOWÓD
NERKI - narządy kręgowców (parzyste) wytwarzające mocz; w rozwoju rodowym występują kolejno 3 typy nerek: przednercze, pranercze oraz zanercze, czyli nerka właściwa czynna u dorosłych gadów, ptaków i ssaków (poprzednie typy nerek występują u nich tylko w rozwoju zarodkowym). Nerki człowieka są położone w jamie brzusznej, po obu stronach kręgosłupa, w okolicy lędźwiowej, mają kształt fasolowaty, dł. 10 - 12 cm, szer. 5 - 6 cm, grub. 3 - 4 cm; w miąższu nerek rozróżnia się część wewnętrzną rdzeń nerek, i część zewnętrzną korę nerek; substancja korowa wnika ponadto, w postaci tzw. słupów nerkowych, między piramidy rdzenia; jednostką strukturalną i czynnościową nerek są nefrony, rozpoczynające się ciałkami nerkowymi (Malpighiego). Powstający w nefronach mocz spływa ostatecznie do kielichów nerkowych, a następnie do miedniczki nerkowej (przechodzącej w moczowód), położonej w części wklęsłej nerek, tzw. zatoce; tędy wnikają także naczynia oraz nerwy; nerka jest narządem bardzo silnie ukrwionym, co jest związane z czynnością wytwarzania moczu; ilość przepływającej przez nerki krwi wynosi u człowieka 1200 ml na min.
Wady dotyczą liczby nerek (brak jednej lub obu, względnie dodatkowe), wielkości (niedorozwój, przerost), kształtu (podkowiaste, plackowate), położenia (zwykle przemieszczone ku miednicy). Zapalenie nerek powstaje najczęściej jako powikłanie chorób zakaźnych lub w przebiegu przewlekłych procesów zapalnych: kłębuszkowe zapalenie nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerek; inne choroby nerek: zespół nerczycowy, kamica, która może prowadzić do wodonercza, a po zakażeniu bakteryjnym do roponercza i zniszczenia miąższu nerek, nerka wędrująca, ropnie korowe i czyrak gromadny nerek, martwica brodawek nerek, stwardnienie tętniczek nerkowych (w wypadku nadciśnienia), ropień przynerkowy; z nowotworów najczęściej występuje rak jasnokomórkowy, tzw. nadnerczak, złośliwy, powoduje przerzuty do kości, płuc, wątroby; inne, rzadziej występujące, to: mięsaki, chłoniak mięsakowaty, szpiczak; z nowotworów łagodnych: gruczolaki, włókniaki, tłuszczaki.
1. KORA
2. RDZEŃ
3. MIEDNICZKA NERKOWA
4. MOCZOWÓD
5. NACZYNIA KRWIONOŚNE
