| |
E-papieros
singulair.serwis |
E-papieros
E-papieros (papieros elektroniczny) – elektroniczne urządzenie służące do podawania niewielkich ilości nikotyny metodą inhalacji.[/u]
Budowa e-papierosa
Urządzenie często ma kształt i wymiary zwykłego papierosa. Na rynku znaleźć można także modele imitujące fajkę, cygaro itp, ale e-papieros może również przypominać np. długopis. Klasyczny e-papieros składa się z dwóch lub trzech części:
I wariant
Kartridż (na zdjęciu oznaczony literą D) – wymienny pojemnik na płyn (tzw. liquid). Płyn w kartridżu można uzupełniać, dostępne są w wielu smakach i mocach (od beznikotynowych do bardzo mocnych).
Atomizer (na zdjęciu litera C) – "serce" e-papierosa – miejsce, gdzie płyn jest podgrzewany i zamienia się w „dym”, a faktycznie parę ze składnikami smakowymi, czasami również zapachowymi.
Źródło zasilania (na zdjęciu litera B) – zazwyczaj akumulator, niekiedy bezpośrednie podłączenie do kontaktu, USB bądź gniazdka samochodowego. Jako że e-papieros jest urządzeniem elektronicznym, nie działa bez zasilania.
II wariant
Kartomizer - połączenie kartridża i atomizera w nierozłączny element
Źródło zasilania (na zdjęciu litera B) – (szczegóły źródła zasilania patrz→ wariant I).
III wariant
Clearomizer - rodzaj kartomizera z wymienialną grzałką w celu zmniejszenia kosztów wymiany w przypadku jej awarii
Źródło zasilania (na zdjęciu litera B) – (szczegóły źródła zasilania patrz→ wariant I).
W obu wariantach może występować dioda (na zdjęciu litera A), która imituje żarzenie się e-papierosa.
W obecnie produkowanych modelach kartridże dzielą się na tzw. watkowe i bezwatkowe (popularnie zwane tankami). Wszystkie podstawowe elementy są wymienne i dostępne w sprzedaży. Poza rozwiązaniem w postaci kartridż/ustnik + atomizer, w sprzedaży znajdują się także „kartomizery”, czyli kartridże na stałe połączone z atomizerami, które łączy się bezpośrednio z akumulatorem. Kartomizer jest elementem pozwalającym na wielokrotne napełnianie go liquidem, jednak ze względu na umieszczenie w nim atomizera (grzałki) jest elementem, który po pewnym czasie ulega awarii z powodu zużycia się elementu grzejnego. Większość producentów nie gwarantuje prawidłowego działania oraz „smaku” kartomizera po jego powtórnym nasączeniu przez e-palacza, szczególnie gdy zastosuje się przy ponownym napełnieniu innym smakiem liquidu. Można jednak nabyć również suche kartomizery przeznaczone do samodzielnego napełnienia. Niektóre modele wprowadzają także inne elementy do powyższej konstrukcji (np. tuleje maskujące atomizer/kartomizer). Dostępne są również w sprzedaży dodatkowe elementy zwiększające pojemność wlewanego jednorazowo do e-papierosa liquidu, przez co wydłuża się czas pomiędzy kolejnym dolewaniem płynu.
Działanie e-papierosa
Podstawowa zasada działania e-papierosa to podgrzanie e-liquidu (zazwyczaj zawierającego nikotynę) do temperatury w której przechodzi on w stan lotny i może być wdychany. W e-papierosie nie zachodzi spalanie dzięki czemu nie wydziela się silny zapach i powstaje bardzo niewiele substancji ubocznych.
Dokładnie proces wygląda w ten sposób: Ustnik (zwany także kartridżem) posiada wymienny wkład wypełniony specjalnym płynem (e-liquid) zawierającym, glikol propylenowy (50% do 99,6%), glicerynę i opcjonalnie nikotynę (0% do 3,6%) oraz dodatki smakowe lub aromatyczne. Podczas "zaciągania się" przez użytkownika, mikroprocesor przez przełącznik (zależnie od modelu jest to czujnik podciśnieniowy wykrywający przepływ powietrza, akustyczny lub manualny w formie przycisku) aktywuje zasilanie tzw. atomizera. Atomizer wprowadza mikroskopijne kropelki płynu do przepływającego powietrza przez podgrzanie płynu do temperatury 150-180 °C. Wytwarzany jest aerozol, który jest inhalowany przez użytkownika. Glikol propylenowy powoduje, że płyn tworzy mgiełkę przypominającą wyglądem dym tytoniowy, dodatek gliceryny zwiększa ten efekt. W niektórych modelach e-papierosów mikroprocesor aktywuje również znajdującą się na końcu urządzenia diodę LED, która symuluje żarzenie się papierosa.
Użytkowanie e-papierosa
E-papieros, w przeciwieństwie do zwykłych papierosów, jest urządzeniem wielokrotnego użytku i wymaga z tego względu obsługi. Przy codziennym korzystaniu konieczne jest doładowywanie akumulatora oraz regularne dolewanie płynu do kartridża. Co jakiś czas (zależnie od modelu) konieczna jest wymiana kartridża i atomizera na nowy, jako że oba elementy się z czasem zużywają. Regularny zakup atomizerów i płynów jest głównym wydatkiem ponoszonym przy korzystaniu z e-papierosa. Kartridże bezwatkowe są teoretycznie niezużywalne - można napełniać je liquidem w nieskończoność, aż do czasu gdy sama konstrukcja kartridża ulegnie zużyciu przez wsuwanie i wysuwanie z atomizera, przez co jego szczelność obniży się do stopnia, gdy przestanie spełniać swoją rolę. W przypadku kartridży watkowych ich "żywotność" jest zdecydowanie krótsza, ponieważ znajdująca się w nich substancja przypominająca watę z czasem traci swoje właściwości wchłaniania płynu lub kontakt z temperaturą wytwarzaną przez grzałkę atomizera powoduje trwałe jej uszkodzenie na brzegach. Jednak, jak twierdzą sami użytkownicy, kartridże watkowe dają szerszy wachlarz smakowy, niż ich odpowiedniki bezwatkowe. Cena nowego kartridża jest na tyle niska, że nie ma ona większego znaczenia przy użytkowaniu.
Płyny (liquidy)
Płyny do e-papierosów oferowane są w wielu różnych aromatach:
tytoniowe (imitujące smak popularnych marek klasycznych papierosów),
owocowe (jabłkowy, bananowy, wiśniowy, truskawkowy, oraz wiele innych),
ziołowe (miętowy),
imitujące smaki napojów (kawa, czekolada, Coca-Cola, RedBull)
przypominające smaki popularnych alkoholi (PinaColada, Whisky, Rum, mohito, śliwowica, wiśniówka).
Płyny mogą, w zależności od potrzeby, zawierać różną ilość nikotyny. Większość firm oferuje również wiele opcji pośrednich, w tym wkłady całkowicie pozbawione nikotyny. Używanie e-papierosów może zastąpić zwykłego papierosa. W zależności od modelu, napełniony pojemnik może wystarczyć na 100 do 600 „zaciągnięć”. Pusty wkład można zastąpić nowym lub uzupełnić go przez napełnienie płynem.
Formy palenia e-papierosa
Palących e-papierosy można obecnie podzielić na 3 zasadnicze grupy.
Palacze hybrydowi – to osoby które używają e-papierosa zamiennie z papierosami tradycyjnymi. Z reguły ich intencją jest ograniczenie palenia tradycyjnych papierosów ze względu na wpływ na otoczenie, finanse itp., jednak bez intencji całkowitego rzucenia palenia.
Palacze stali – to osoby które całkowicie zastąpiły palenie tradycyjnych papierosów e-papierosem.
Osoby rzucające palenie – traktujące e-papierosa jako narzędzie pomocne przy rzucaniu palenia – odpowiednik gum/inhalatorów z nikotyną. Skuteczność e-papierosa w tej roli nie została dotąd potwierdzona.
Historia e-papierosa
Pierwsze pomysły na stworzenie „bezpiecznego” dla zdrowia palaczy papierosa sięgają połowy XX w. i były próbą odpowiedzi firm tytoniowych na nagonkę medialną o szkodliwości nikotyny i innych substancji wchodzących w skład papierosów. Jednak żadnej ze znanych nam marek nie udało się stworzyć produktu, który zostałby dobrze przyjęty przez konsumentów. Ciągłe problemy techniczne skutecznie uniemożliwiły wprowadzanie na rynek elektronicznych papierosów. Prace i kolejne pomysły poszczególnych producentów, ułożyć można w pewną chronologię porażek i sukcesów:
lata 60.: projekt „Premiere” firmy Philip Morris, okazał się zupełną klęską, nie przyjmując się wśród konsumentów
I połowa lat 90.: Philip Morris rozpoczął kolejne prace nad prototypem e-papierosa. Powstaje produkt o nazwie „Eclipse” – bezdymny papieros, który miał zmniejszać negatywny wpływ biernego palenia o około 85-90%. Papieros emitował smak tytoniu bez tworzenia popiołu i dymu, produkował mniej rakotwórczych związków niż zwykłe dostępne na rynku papierosy, nadal jednak wytwarzał tlenek węgla i zawierał nikotynę.
kolejną propozycja marki Philip Morris był „Acord”, emitujący o 83% mniej toksyn niż zwykłe papierosy (Philip Morris - Accord)
w 2004 na rynku pojawił się chiński produkt „Ruyan”, pierwsza e-fajka.
w 2006 powstał pierwszy e-papieros „Ruyan V8”. E-papierosy Ruyan pierwotnie wykorzystywały ultradźwięki, rozwój prac inżynierów pozwolił na wprowadzenie zastosowania elementu grzewczego. Polega on na tym, iż w trakcie „zaciągania się” zachodzi proces podgrzania płynu z nikotyną, przez co tworzy się następnie para wdychana przez palaczy. Metoda znacznie różni się od zwykłego palenia. Tradycyjne papierosy oprócz nikotyny, uwalniały jeszcze około 4000 substancji smolistych. Dzięki e-papierosom palacze nie narażają się na ich wdychanie.
W Polsce wzmianki o elektronicznym papierosie pojawiły się w 2006, ale prawdziwy boom nastąpił w latach 2008 i 2009, kiedy powstało najwięcej firm sprowadzających i handlujących e-papierosami.
Zalety
bardzo prosty w obsłudze - wymaga jedynie cyklicznego napełniania płynem (liquidem) oraz doładowywania akumulatora zapewniającego prawidłowe działanie grzałki atomizera/kartomizera,
nie zawiera tlenku węgla, ponieważ proces "e-palenia" faktycznie polega na inhalacji parą, nie zaś spalaniu tytoniu,
koszt e-palenia (poza samym zakupem urządzenia) jest nieporównywalnie niższy niż przy zakupie zwykłych papierosów, ponieważ jedynym cyklicznie wyczerpującym się składnikiem jest płyn (liquid), a jego cena waha się (w zależności od producenta) od 7 do 28 PLN za 10 ml, co jest odpowiednikiem 100-200 papierosów (w zależności od intensywności użytkowania e-papierosa).
W Polsce nie ma zakazu korzystania z e-papierosów w większości miejsc publicznych (w przeciwieństwie do zakazów w stosunku do papierosów standardowych). Wyjątkiem, gdzie taki zakaz obowiązuje jest np. warszawski transport publiczny] oraz poznański transport publiczny.
E-papierosy w badaniach i artykułach
Art. (art. The Guardian - Try smokeless nicotine cigarettes, says government) w którym eksperci zespołu stwierdzają, że nikotyna zawarta w e-papierosach nie jest bardziej szkodliwa niż kofeina w kawie.
Art. Organizacji pozarządowej "Lega Italiana Anti Fumo - LIAF" (wers. po włosku); Italian Non-Smoking Association Positive About Electronic Cigarettes (wersja po angielsku), w którym informuje się o pilotażowych badaniach prowadzonych w okresie 6 miesięcy pod kierunkiem profesora medycyny, Riccardo Polosy, dotyczyły one jak używanie e-papierosa wpływa na nałóg tytoniowy. Wyniki badań klinicznych zaprezentowano na kongresie w Turcji.
Prof. Polosa (epidemiolog, specjalista m.in. leczenia astmy) w komentarzu dla LIAF stwierdził, że jest szansa, aby dowieść iż e-papierosy są bezpieczną alternatywą dla tradycyjnego palenia tytoniu.
Wyniki badań wyników badań klinicznych nad e-paleniem zespołu prof. Polosy
Art. Electronic Cigarettes: Miracle or Public Health Danger? Thomasa J. Glynna - dyrektora International Cancer Control działającego w ramach American Cancer Society. Autor analizuje w tym tekście wszystkie argumenty wysuwane za i przeciw e-p. W ramach zalet wymienia m.in. dostarczanie nikotyny bez balastu 7 tysięcy innych szkodliwych związków, zaspokajanie odruchów typowych dla palacza (głód nikotynowy, "dym", odruch ssania), brak efektu palenia biernego oraz możliwość bycia środkiem pomocnym w rzucaniu palenia.
Status prawny e-papierosów na świecie
Australia – sprzedaż e-papierosów zawierających nikotynę jest nielegalna[3][4]
Austria – e-papierosy są uważane za urządzenia medyczne, a wkłady nikotynowe za produkty medyczne. W związku z tym e-papierosy muszą posiadać Oznaczenie CE, a wkłady nikotynowe muszą być uprzednio zarejestrowane, by e-papieros mógł zostać dopuszczony do legalnej sprzedaży.
Belgia – e-papieros aktualnie[kiedy?] nie podlega żadnym obostrzeniom prawnym.
Brazylia – sprzedaż, import oraz reklama e-papierosów w jakiejkolwiek postaci jest zabroniona[5]
Dania – e-papierosy są legalne, jednak w związku z przeprowadzanymi aktualnie[kiedy?] badaniami same wkłady nikotynowe są czasowo zakazane.
Finlandia – sprzedaż, a także kupno z zamiarem sprzedaży wkładów zawierających nikotynę jest zabronione. Ich zakup zagraniczny i jedynie dla użytku własnego pozostaje legalny.
Holandia – używanie e-papierosa jest legalne, jednak jego reklama jest zakazana[6]
Hongkong – posiadanie i sprzedaż e-papierosa jest nielegalna.
Kanada – w marcu 2009 tamtejsze Ministerstwo Zdrowia zażądało natychmiastowego zaprzestania importu, sprzedaży oraz reklamy produktów związanych z e-papierosami, zalecając jednocześnie Kanadyjczykom nie kupować i nie używać e-papierosów. Oficjalnie każdy produkt związany z e-papierosami i zawierający nikotynę wymaga pozwolenia na import, sprzedaż i reklamę. W praktyce ani jedno takie pozwolenie nie zostało wydane[7]
Malezja – e-papierosy są uważane za urządzenia medyczne, a wkłady nikotynowe za produkty medyczne. Mogą zostać legalnie nabyte na podstawie odpowiedniej recepty.
Niemcy – e-papieros aktualnie[kiedy?] nie podlega żadnym obostrzeniom prawnym.
Nowa Zelandia – Ministerstwo Zdrowia ustaliło, że wkłady zawierające nikotynę, zanim zostaną dopuszczone do sprzedaży, muszą uprzednio zostać zarejestrowane jako lek.
Polska – e-papieros nie podlega wielu obostrzeniom prawnym, jakkolwiek w niektórych miejscach publicznych (np. warszawskim transporcie publicznym[1]) jego używanie jest zabronione.
Stany Zjednoczone – według Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) e-papieros stanowi system dostarczania nikotyny i jako taki podlega uprzedniej akceptacji przez Agencję. FDA prowadzi aktualnie[kiedy?] badania nad e-papierosem, istnieją także przypadki wstrzymywania przez nią transportu produktów związanych z e-papierosem na teren USA[8][9]
Wielka Brytania – e-papieros aktualnie[kiedy?] nie podlega żadnym obostrzeniom prawnym
To najwspanialszy wynalazek współczesnych czasów. Podniesie zdrowotność całej cywilizowanej populacji ludzkości.
|
|
